ISIK SACAN MAYMUN

Japon bilim insanları, maymunların genetiğiyle oynayarak ilk kez morötesi ışık altında yeşil renkte görünen bir tür oluşturdu



PARİS - Japonya’daki Keio Üniversitesinden Erika Sasaki ve ekibi, beyaz yüzlü ipek maymunlarının (Callithrix jacchus) embriyonlarını yeşil floresan proteinleri (GFP) yardımıyla aldı. Daha sonra bu embriyonlar, 7 taşıyıcı "anneye" nakledildi. Bu annelerden 3’ü düşük yaptı, 4’ü 5 yavru dünyaya getirdi.

İkinci nesilde, GFP geninin bu 5 maymunun 2’sinin üretici hücrelerinde olduğu görüldü. Maymunlardan 2’si bu geni bir sonraki nesle aktardı.

Nature dergisinde yayımlanan araştırmada, ilk kez bu genin başarıyla bir sonraki maymun nesline aktarıldığını belirten bilim adamları, ileri aşamada Parkinson ya da amiyotrofik lateral skleroz-Charcot hastalıklarının genetik olarak değişime uğrayan bu maymunlarda oluşmasını sağlamayı amaçladıklarını ifade etti.

Ancak dergiye yorum yapan Amerikalı uzmanlar, ipek maymunlarına insan hastalıklarının aynısını bulaştırmanın, babunlar ya da rhesus maymunlarındaki kadar kadar kolay olmadığı görüşünde. Benzer deneyler fare ve sıçanlar üzerinde yapılmıştı, ancak maymun ile insan arasında benzerlik olması, insanda görülen bazı hastalıkların gelişimini gözlemek amacıyla maymunlara başka genlerin aktarılabilmesi ihtimalini akla getiriyor. Maymunlar üzerinde yapılan bu tür deneylere bazı çevreler, insanın gen haritasında oynamaların yolunu açabileceği düşüncesiyle karşı çıkıyor.

Fransa Ulusal Tarım Araştırma Enstitüsü bilim adamları tarafından geçen yıl, genetik deneyler sonunda dünyaya getirilen "yeşil tavşan" da bilim ve sanat dünyasında tartışmalara konu olmuştu.

Denizanalarında gözlenen ve biyokimyanın gelişmesinde önemli olan yeşil floresan proteinini keşfeden Amerikalı bilim adamları Roger Tsien ve Martin Chalfie ile Japon bilim adamı Osamu Shimomura, geçen yıl Nobel Kimya Ödülünün sahibi olmuştu.

Yeşil floresan proteini, yaygın biçimde laboratuvar ortamında, beyin hücrelerinin gelişimi ya da kanser hücrelerinin yayılması gibi canlı hücre süreçlerinin anlatmak için kullanıldı.